
Ninotchka (Ernst Lubitsch – 1939)
Misschien wel juist omdat het mijn eerste Lubitsch was vond ik dit een aangenaam lichtvoetige komedie die me niet tegenviel. Zoals zo vaak met vooroorlogse komedies zijn de komische momenten vaker niet dan wel geslaagd, maar het adagium dat slechte grappen niet erg zijn zolang er maar niet teveel nadruk op wordt gelegd wordt hier nageleefd. Daarbij is Ninotchka geen film van de dijenkletsers, maar van de constante glimlach. Nou ja, bijna dan.
De scriptschrijvers, waaronder Billy Wilder, nemen twee keer een risico. Al vroeg in de film wordt besloten het element dat Garbo en Douglas elkaar liefhebben, maar zonder het te weten elkaars vijanden zijn, zo goed als niet uit te spelen. Deze keus pakt niet verkeerd uit, want daardoor kennen de daaropvolgende scènes tussen Douglas en Garbo nog iets van pit. De caféscène waarin Garbo haar eerste lach lacht is amusant, al is het moment suprème weinig subtiel.
De andere wending van het verhaal doet de film in het laatste half uur weinig goeds. Tot dan toe kende Ninotchka al de nodige grappen ten koste van het communisme, maar was ik bereid het propagandistische toontje weg te wuiven als dienstbaarheid aan de plot. Onterecht, want in het laatste stuk blijkt Ninotchka veel minder een romantische komedie te zijn dan een propagandistische film, of in ieder geval een mislukte politieke satire. Eigenlijk had ik dat aan kunnen voelen; het nuancerende tegengeluid, Douglas die lijkt te kantelen van kapitalist naar communist, wordt weinig overtuigend uitgespeeld.
Waarom heb ik er dan toch van genoten? Een woord: Garbo. Zelfs als ze een onderkoelde rol speelt hangt er een zweem van overtrokkenheid omheen. Het past gewoon bij het typetje dat ze speelt. De charme van deze rol trek ik een stuk beter dan de flamboyance die ze in Grand Hotel tentoonspreidt. Flighart heeft gelijk in vrijwel alle punten die hij noemt: braaf, weinig subtiel, veel matige rollen en veel flauwe humor, maar vanwege Garbo (en mijn onbekendheid met Lubitsch?) kom ik net wat hoger uit. Mijn interesse naar meer werk van Lubitsch is in ieder geval gewekt….
7,7/10