WizardOfOss schreef:En stel nou dat de hoofdrolspeler toevallig wel een kleurtje had gehad. Dan was dat weer de domme sukkel geweest die bijna de uitroeiing van de gehele inheemse bevolking op zijn geweten had gehad. Ook weer erg racistisch...
Met andere woorden, je kan er altijd wel een draai aan geven. Wat mij betreft is het allemaal gewoon tamelijk vergezocht geleuter.
Maar zo is het niet in de film, en daar gaat het niet om.
Maar je bent de enige niet met je scepsis. Duidelijk. En ik ben er niet op uit om Cameron voor de voeten te werpen wat jullie volgens mij denken dat ik hem voor de voeten wil werpen.
Het gaat erom dat Cameron werkt met groteske raciale stereotiepen. En hij is echt niet de enige. Laten we vooral niet te kritisch kijken hoe zwarten, Aziaten, laat staan Arabieren in Hollywood-films worden neergezet. Het is schering en inslag. En meestal lach ik erom. Soms zijn stereotiepen nodig voor komisch effect en vaak is het duidelijk dat het met een knipoog gedaan wordt, dus zo serieus hoef je het allemaal niet te nemen, maar Avatar is pijnlijk serieus. Als het puntje bij het paaltje komt en je moet bepaalde keuzes verdedigen, begrijp ik persoonlijk niet waarom mensen iedere vorm van kritiek op een dergelijke film zo laconiek zonder enige argumentatie wegwuiven als iemand de film aan de schandpaal nagelt.
Afijn, ik ben er heilig van overtuigd dat Cameron het beste voor heeft met mensen van alle kleurtjes en gezindtes (denk ik..), maar door grote onhandigheid, wereldvreemdheid (want in de interviews achteraf met hem, mijn God, die man is wereldvreemd zeg!) zich compleet vergaloppeert met Avatar, een verhaal dat zo bol staat van de raciale verwijzingen naar zowel hun eigen verleden als hedendaagse situaties, dat 'ie toch zou moeten kunnen begrijpen dat Avatar, zeker in de VS, kritische reacties zou krijgen. Het raciale aspect ligt daar nu eenmaal veel gevoeliger.
En wat is erger? Spelen met raciale stereotiepen en vooroordelen zonder je dat het zelfs maar doorhebt of iemand die bewust bezig is bepaalde groepen zo neer te zetten? Ik denk dat het eerste scenario veel vaker voorkomt, maar dat is geen reden om maar te zwijgen. Je zou het neerzetten van stereotiepen natuurlijk weg kunnen zetten als lui en ongeinspireerd filmmaken. En daar kom ik op het tweede punt: Racisme is niet uitsluitend het 'slecht' neerzetten van bepaalde groepen, laat staan haat zaaien. Natuurlijk was dat niet Cameron's bedoeling. Ik probeer me voor te stellen wat er door iemand's hoofd gaat als je een complete sci-fi fantasiewereld gaat creëren gebaseerd op Pocahontas, waarbij je in feite een vrij specifieke historische situatie probeert na te bootsen. Klap op de vuurpijl is (wat gaat er dan in vredesnaam door je heen) dat Cameron besluit de Navi allemaal door zwarten te laten spelen. Dat was gewoon nergens voor nodig.
De andere kant van de raciale medaille is dat de blanken vrijwel allemaal als
stubborn racist violent dummies worden afgeschilderd, net zo aanstootgevend. Het gaat er dus niet om of het eenzijdig slecht is, laat staan eenzijdig racistisch ten opzichte van zwarten of andere minderheden. Het gaat om de verschrikkelijke stererotiepen die Cameron hier neerzet.
En ja, een film van dit kaliber, de duurste film ooit, een mammoetproductie waarvan het vanaf het begin al duidelijk was dat die door de hele wereld zou worden gezien, wordt *uiteraard* kritischer onder de loep gelegd dan een gemiddelde film. Simpelweg omdat meer mensen dan ooit (en in een kortere tijd dan ooit) de film zien en ten tweede vraagt Cameron er zelf om met het ecologische zwart-wit, blank vs zwart, vol zwart-wit kakakters gebaseerd op halfbakken raciaal getinte fantasietjes met Indianen of welke onderdrukte minderheid je ook op Avatar wilt projecteren. Voor een productie van dit kaliber zou je hem zelfs een zekere verantwoordelijkheid kunnen aanrekenen om zorgvuldiger met dit soort zaken om te gaan zonder in overdreven politieke correctheid te vervallen. Dat laatste zit niemand op te wachten.
Hoe dan ook, over dit alles moet je toch op zijn minst een kritische noot kunnen kraken zonder in geleuter te vervallen, althans, dat hoop ik..